Dziękuję - czy to słowo odchodzi do lamusa?

Każdemu małemu dziecku wpaja się, że istnieją trzy magiczne słowa i tak długo uczy się ich swoje pociechy aż w końcu zaczynają je używać z zadowalającą częstotliwością. I to same z siebie, a nie popędzane pochrząkiwaniem lub utartym zwrotem „No Martusiu, co się mówi?”. W momencie kiedy dziecko zaczyna dziękować same od siebie za otrzymane prezenty, rodzic może odetchnąć z ulgą – dziecko zostało wychowane, nie trzeba będzie się za nie wstydzić. Niestety, jak pokazuje życie, bardzo łatwo zapomnieć to, co zostało wyuczone we wczesnych latach naszego życia. Nie mam tutaj na myśli deklinacji rzeczowników lub recytacji praw dynamiki. Ostatnio coraz rzadziej słychać proste „dziękuję”. 

 

Trzy magiczne słowa poznałam bardzo szybko i z łatwością je przyswoiłam. Był taki etap, kiedy to ja zwracałam uwagę innym na to, że ich nie używają. Zapewne znacie to nowo wyuczone zachowanie, które po opanowaniu bywa eksploatowane do granic przyzwoitości. I tak oto nieraz bywało, że tata mówił do mnie „przynieś gazetę z drugiego pokoju” albo „zrób mi herbatę”. A ja na to, z uśmiechem szczęśliwego dziecka, które pozjadało wszystkie rozumy, odpowiadałam „a magiczne słowo?”. Na co tata udawał, że długo się zastanawia a potem mówił „szybko?”. To były fajne czasy, kiedy ja wiedziałam, że on wie, że ja wiem iż on wie o co mi chodzi.

Rodzice wychowują nas zgodnie z własnymi wartościami i przekonaniami, wierząc że kształtują nas i nasz charakter dla naszego dobra. Dopiero życie, po czasie pokazuje, które wartości rzeczywiście przyjmujemy jako nasze własne, a które do nas zupełnie nie pasują i je odrzucamy. Przechodzimy okres dojrzewania i kształtujemy swój charakter (albo dajemy go ukształtować innym). Niemniej stosowanie trzech prostych słów, pozostaje z nami niezmiennie od kaprysów, pogody czy przeszczepu charakteru.

Które ze słów jest najtrudniejsze?

Może należysz do grona osób, które uważają, że to słowo „przepraszam”. Patrząc stereotypowo to każda z płci ma z tym problem: kobiety dlatego, że rzadko kiedy przyznają że coś faktycznie zawaliły a mężczyźni, bo rzadko kiedy zdają sobie sprawę że coś zepsuli. Poza tym słowo „przepraszam” zmusza do przyznania się do winy i wzięcie na siebie odpowiedzialności za skutki. Nikt tego nie lubi i dlatego bardzo często w pierwszej chwili przerzucamy winę na pogodę, korek, niemiłą ekspedientkę, marudne dziecko… Myślę, że słowo przepraszam wymaga sporo pokory oraz wewnętrznej siły.

Dla mnie najtrudniejszym słowem jest „proszę”. Wynika to z faktu, że nie jestem nauczona prosić kogokolwiek o cokolwiek. Zostałam wychowana w duchu, że muszę być zaradna i kiedy wszystko zawiedzie muszę umieć powiedzieć samej sobie, że dam radę. Proszenie w moim mózgu łączy się z porażką. Wiem, że to błędne założenie, bo nie zawsze jestem w stanie wszystko zrobić sama. Proszenie mnie krępuję i to jest powód numer jeden dlaczego tego nie robię. Powód drugi to przekonanie, że sama potrafię zrobić coś lepiej i szybciej. Powód trzeci to chęć udowodnienia, że jestem w stanie sama coś zrobić. Kiepsko to wygląda, wiem.

A co ze słowem „dziękuję”? Wątpię, że jego wypowiadanie nastręcza problemów. A jednak stosunkowo rzadko się je słyszy. Dlaczego? Wydaje mi się, że rzadko kiedy o nim pamiętamy. Ktoś coś dla Ciebie zrobił? To miło. Ktoś Ci pomógł? Jaki fajny! Pewnie, że często dziękujesz. Ale równie często przyjmujesz coś za pewnik. Rano domownik przygotował jak zwykle kawę, którą z ochotą się częstujesz. Podziękowałeś kiedyś za to? Zleciłeś komuś zadanie i ta osoba wykonała coś, co leży w zakresie jej obowiązków. Podziękowałeś, czy pochwaliłeś a może nic z tego?

Znaczenie słowa „dziękuję”

Słowo „dziękuję” pojawia się rzadko w zwykłych rozmowach, bo kiedy za coś „przepraszasz” lub „prosisz” to tak naprawdę masz w tym swój ukryty cel. Przepraszasz, bo chcesz się z kimś pogodzić i wrócić do tego, co było wcześniej. Prosisz, bo zależy Ci by coś zrobić. A po co dziękujesz? Ok., to miłe słowo, ale bezpośrednio z jego pomocą niczego nie osiągniesz.

Słowo „dziękuję” ma jednak inną funkcję, a przynajmniej ja to tak widzę. Za każdym razem, kiedy dziękujesz drugiej osobie niezależnie czy za to że przygotowała Ci śniadanie, zrobiła za Ciebie zakupy lub wręczyła Ci prezent, wzmacniasz Waszą więź. Dzieje się coś dobrego, co cementuje to, co Was łączy. To drobiazg, którego efektów nie dostrzeżesz od razu jak przy „proszę” i „przepraszam”. Dziękujesz za coś, co już miało miejsce a „jedynym” co osiągasz, to pokazujesz iż doceniasz trud włożony w daną czynność.

Czy warto dziękować?

Nie rozpatrywałabym tego w takich kategoriach – warto czy nie warto? To po prostu należy robić, a im więcej razy zastosujesz to słowo, tym łatwiej będzie go używać. Trafiając do Koła, spostrzegłam jak stara część ekipy często dziękuje sobie za różne drobiazgi i dało mi to do myślenia. W moim projekcie również staram się dziękować za wszystko, co każdy wykona. Bo nikt im za to nie płaci, bo robią wszystko z własnej woli w swoim wolnym czasie. Czasem może coś jest źle zrobione, czasem rozminiemy się w swoich oczekiwaniach, ale słowo „dziękuję” to też taka informacja zwrotna: dostałam Twój materiał. To proste, krótkie słowo, które nie wymaga szczególnej oprawy. Może być rzucane codziennie w dziesiątkach drobnych spraw. I nie spostrzeżesz się ani kiedy ani jak wchodzi Ci w nawyk. A co najpiękniejsze, nikt nie będzie Ci miał go za złe.

Ze słowem „proszę” łatwo przegiąć, kiedy stosuje się je za często względem jednej i tej samej osoby. Słowo „przepraszam” używane zbyt często również może wroga nastawiać, bo kto lubi ludzi, którzy co chwilę coś zawalają i muszę nieustannie przepraszać? Słowo „dziękuję” wysyła impuls w świat i pokazuje tylko, że jesteś osobą otwartą na innych i doceniasz to, co robią.

„Dziękuję” – nie da się go przedawkować

A przynajmniej ja nie słyszałam o takim przypadku, by ludzie od kogoś się odwracali, bo zbyt często dziękuje… To już prędzej słyszę żale, że ktoś coś zrobił, ale nikt tego nie docenił. Ty zapewne też znasz kilka takich historii. Sam też pewnie byłeś tą osobą, która się napracowała i nawet przysłowiowego dziękuję nie usłyszała.

Niezaprzeczalnie lubimy być doceniani. Podziękowanie za odwalenie dobrej roboty, to dobry sposób na docenienie czyjejś pracy. Czasem wystarcza tylko tyle. A bardzo często nie ma nawet tego „tylko tyle”. Przez chwilę, proszę, zastanów się nad tym jak się czujesz, kiedy ktoś Ci za coś dziękuję. Może wyszedłeś z psem na spacer albo upiekłaś ulubione ciasto dla dziecka? Kiedy odpowiesz sobie na pytanie jakie uczucia budzi w Tobie te słowo, to pomyśl przez chwilę nad tym, że masz taką moc, by inni czuli się identycznie dobrze jak Ty sam. Warto?